حجت‌الاسلام موسوی: نظام آموزشی مدرن، میراث تقابل با دین است

در نشست سوم دوره تخصصی نظام مباحث آموزش و پرورش، حجت‌الاسلام موسوی با نقد ریشه‌های سکولار آموزش مدرن، بر ضرورت بازتعریف نهاد تعلیم و تربیت بر پایه توحید تأکید کرد.

به گزارش پایگاه خبری-تشکیلاتی بعثنا، سومین روز از برگزاری دوره تخصصی نظام مباحث آموزش و پرورش در ۳مرداد ۱۴۰۴ برگزار شد. در این نشست، موضوع نسبت آموزش و پرورش مدرن با دین و تمدن اسلامی مورد بررسی قرار گرفت.

نظام مدرسه‌ای؛ میراثی در تقابل با دین؟

در ابتدای سخنان خود، حجت‌الاسلام موسوی با اشاره به پیشینه شکل‌گیری آموزش مدرن، اظهار داشت: «نظام مدرسه‌ای که در تقابل با نظام کلیسایی غرب شکل گرفت، چگونه می‌تواند با نهاد دین هماهنگ عمل کند؟»

وی با تأکید بر ماهیت مدرن نهاد آموزش، افزود: «ایده شکل‌گیری مدرسه، در ذات خود مواجهه‌ای با دین داشته است. امروز نیز روح سکولاریسم و دین‌گریزی در ساختارهای آموزش مدرن جریان دارد.»

مقاومت کیشی؛ الگوی تربیت توحیدی

ایشان با اشاره به مفهوم «مقاومت کیشی» در منظومه فکری انقلاب اسلامی، آن را راهبردی برای حفظ ارزش‌های توحیدی در برابر جریان‌های غرب‌زده دانست و گفت: «مقاومت کیشی یعنی تربیت انسان‌هایی مقاوم برای شرایط بحرانی، انسان‌هایی که محور مقاومت‌شان نه بر اساس ایدئولوژی‌های مادی، بلکه بر پایه توحید است.»

سکولاریسم اخلاقی؛ از توصیه تا تعطیلی عمل

در ادامه نشست، استاد به نقد سکولاریسم اخلاقی پرداخت و گفت: «در نظام آموزشی مدرن، فضیلت‌ها تا جایی پذیرفته می‌شوند که به کار نظام بیایند؛ اما آن دسته از فضیلت‌های اخلاقی که خلاف جریان تمدن مادی باشند، فقط در کتاب‌ها می‌مانند و به صحنه عمل راه پیدا نمی‌کنند.»

دموکراسی؛ تنها راه؟ یا تنها روایت؟

وی در نقد نگاه یک‌جانبه نظام آموزشی مدرن به تربیت سیاسی، بیان کرد: «در تربیت سیاسی، دموکراسی به‌عنوان تنها راه ممکن معرفی می‌شود. اما در تربیت دینی، اصل بر بی‌طرفی است و به دانش‌آموز القا می‌شود که هیچ فضیلتی بر دیگری رجحان ندارد. این همان تربیت سکولار پنهانی است.»

لزوم بازتعریف نهاد آموزش و پرورش

در پایان این نشست، با تأکید بر اهمیت بازنگری در مبانی نهاد آموزش و پرورش گفت: «اگر خواهان تربیت توحیدی و تمدن‌ساز هستیم، باید از الگوهای سکولار عبور کنیم و نگاهی مجدد به بنیان‌های تعلیم و تربیت اسلامی داشته باشیم.»

جلسه پرسش و پاسخ با استاد موسوی

این نشست به بررسی ریشه‌ها و ساختارهای سکولار نظام آموزشی مدرن پرداخت و همچنین چند سوال مهم مطرح شد، از آموزش کارگر تا تربیت اخلاقی و سیاسی بر اساس ارزش‌های مدرنیته، که وقتی در تربیت دینی، تنوع و بی‌طرفی تجویز می‌شود، اما در تربیت سیاسی تنها یک راه یعنی دموکراسی معتبر شمرده می‌شود، چه اتفاقی برای حقیقت می‌افتد؟ آیا نهادی که برای مقابله با دین ساخته شده، می‌تواند خادم دین باشد؟