به گزارش پایگاه خبری تشکیلاتی بعثنا؛ رقیه ایرندگانی، معاونت سیاست ورزی بسیج دانشجویی دانشگاه فرهنگیان فاطمه الزهرا یزد در یادداشتی نوشت:

سرانه آموزشی ایران در لایحه بودجه ۱۴۰۴ به ۲۴.۶ میلیون تومان رسیده است که نسبت به سال ۱۴۰۳ (۲۰.۶ میلیون تومان) ۱۹.۴ درصد افزایش داشته است، اما بررسی دقیق‌تر نشان می‌دهد که این افزایش بودجه‌ای لزوماً به معنای بهبود کیفیت آموزش در کشور نیست. مقایسه این رقم با استانداردهای جهانی می‌دهد که تقریباً فاصله چشمگیری با منطقه و جهان داریم. برای مثال، سرانه آموزشی ترکیه بیش از دو برابر ایران و عربستان سعودی بیش از شش برابر ایران است. در کشور های توسعه‌یافته مانند فرانسه و آلمان نیز این رقم بیش از ده برابر ایران محاسبه شده است. این تفاوت در میزان سرمایه گذاری در آموزش به وضوح نشان می دهد که نه‌تنها سرانه آموزشی ایران پایین است، بلکه نحوه هزینه کردن این بودجه نیز با مشکلاتی روبه‌روست است. سهم آموزش از کل بودجه به طور میانگین ۱۰ درصد است، در حالی که این رقم در کشور های توسعه‌یافته بالای ۱۵ درصد است.

علاوه بر این، هزینه‌های آموزش در ایران هزینه‌های آموزش صرف حقوق و دستمزد می‌شود و مقدار بسیار ناچیزی از آن به بهبود زیرساخت‌های آموزشی، توسعه تجهیزات مدارس، به‌روزرسانی درسی و مهارت‌آموزی اختصاصی می‌یابد. این وضعیت باعث می‌شود که کیفیت آموزش در کشور پایین باشد و دانش‌آموزان از نظر مهارت‌های نیاز برای ورود به دنیای کار و تحصیل در بالاترین سطح آسیب‌های جدی باشند. بسیاری از مدارس با تجهیزات تجهیزات، فضای نامناسب و کمبود نیروی انسانی موجه هستند و در سیاست‌های اجرایی در نظام آموزشی مبتنی بر آزمون و خطاست و ثبات و برنامه‌ریزی بلندمدت در آن به چشم نمی‌خورد.

مسائل نظام آموزشی ایران فراتر از بودجه است و به ناکارآمدی در مدیریت منابع و عدم تطبیق مطالب آموزشی با نیازهای روز جامعه نیز برمی‌گردد.

از سوی دیگر، نابرابری در دسترسی به امکانات آموزشی یکی دیگر از مشکلات اساسی است. در حالی که برخی مدارس غیردولتی با شهریه‌های بالا خدمات آموزشی پیشرفته‌ای ارائه می‌دهند، بسیاری از مدارس دولتی از امکانات محرومند. این موضوع باعث شد که آموزش به جای آن عاملی برای کاهش شکاف‌های اجتماعی باشد، خود به عاملی برای تعمیق نابرابری‌های طبقاتی تبدیل شود. دانش‌آموزانی که در مناطق محروم تحصیل میکنند ، نه‌تنها از امکانات آموزشی مناسب بهتر، بلکه به دلیل داشتن تجهیزات نامناسب و عملکرد ضعیف در برنامه‌های درسی، شانس کمتری برای موفقیت در آزمون‌های ورودی دانشگاه‌ها و کسب موقعیت‌های شغلی بهتر دارند.

در چنین شرایطی، صرفا افزایش سرانه آموزشی بدون اصلاح ساختاری و سیاست‌گذاری‌های کارآمد در نظام آموزشی، تأثیری بر بهبود کیفیت نظام آموزشی ندارد. یکی از مهم‌ترین نیازها، افزایش آموزش در بودجه کل کشور به حداقل ۱۵ درصد است تا بتواند به استانداردهای بین‌المللی نزدیک شود. در کنار این افزایش بودجه، نیاز است که نحوه هزینه‌کردن منابع شفاف‌سازی و استفاده از اعتبارات در بخش‌های غیرضروری جلوگیری شود. همچنین برای بهبود کیفیت آموزشی برنامه ریزی کرد و به جای توجه محدود بر افزایش مدارس و معلمان، به ارتقای سطح کیفی آموزش، آموزش معلمان کارآمد، به‌روزرسانی برنامه درسی و آموزش مهارت‌های کاربردی به دانش‌آموزان توجه ویژه‌ای داشت.

نظام آموزشی ایران نیازمند یک بازنگری جدید در سیاست‌های اجرایی، مدیریت منابع و برنامه‌های آموزشی است. اگر این اصلاحات اساسی انجام شود، افزایش سرانه آموزشی تنها به افزایش هزینه‌های جاری و نه بهبود کیفیت آموزش انجام خواهد شد