اسلام، تمدن و روحانیت؛ مسیر انقلاب اسلامی به سوی تمدن نوین اسلامی
در این نشستها بر چالشهای درونی انقلاب، ضرورت هوشیاری در برابر دشمنان بیرونی و درونی، و مسئولیت نسل حاضر در پاسداری از انقلاب تأکید شد.

در این نشستها بر چالشهای درونی انقلاب، ضرورت هوشیاری در برابر دشمنان بیرونی و درونی، و مسئولیت نسل حاضر در پاسداری از انقلاب تأکید شد.
نشست روزهای نهم و دهم دوره «دیدگاه» با تمرکز بر «اسلام، تمدن و اهداف روحانیت» در نهضت اسلامی، به بررسی شباهتهای شرایط امروز با روزهای پایانی عمر پیامبر اکرم (ص) پرداخته و تأکید کرد که بزرگترین خطر پس از پیروزیهای اولیه انقلاب، انحراف درونی و از دست دادن اصالت نهضت است. در این جلسات، ضمن تأکید بر پیوند ملت و رهبری، ویژگیهای تمدن اسلامی و مسئولیت نسل حاضر در پاسداری از انقلاب بررسی شد. در اختتامیه دوره، سخنرانیهای دکتر فاضل و آقای طارمی درباره مرجعیت فکری شهید مطهری و نقش معلم در انقلاب اسلامی و بازسازی مرجعیت اجتماعی ارائه شد.
در روزهای نهم و دهم دوره «دیدگاه»، موضوع اصلی بررسی خطرات درونی انقلاب اسلامی و اهمیت حفظ اصالت نهضت بود. شباهتهای بسیاری میان شرایط امروز و روزهای پایانی عمر پیامبر اکرم (ص) مشاهده شد؛ روزهایی که خداوند به پیامبر اکرم(ص) هشدار داده بود که دشمنان بیرونی شکست خوردهاند، اما خطر اصلی از درون و انحراف درونی است. این هشدار بر اهمیت هوشیاری در مقابل انحرافات داخلی تأکید داشت.
پس از پیروزیهای بزرگ انقلاب اسلامی، دیگر نباید از دشمنان بیرونی ترسید. بلکه باید از خود غفلت کرده و از انحرافات درونی و تهدیدات ناشی از بیتوجهی به اصول اساسی انقلاب هراس داشت. این انحراف درونی میتواند دستاوردهای بزرگ انقلاب را بیاثر کند و هویت آن را تهدید کند.
یکی از نکات مهم مطرحشده در این روزها، پیوند بینظیر میان ملت و رهبری در انقلاب اسلامی بود. در تاریخ، به ندرت پیش میآید که خواستههای یک ملت در وجود یک فرد تجسم یابد. این امر تنها زمانی امکانپذیر است که رهبر نه از فردیت و منافع شخصی خود، بلکه از آرمانها و ایدههای عالی و دینی یک امت سخن بگوید.
در انقلاب اسلامی، این حقیقت در پیوند روحانیت و نهضت، بهویژه در شخصیت امام خمینی (ره) جلوهای روشن یافت. امام خمینی (ره) بهعنوان رهبر انقلاب اسلامی، خود را نماینده آرمانهای اسلامی و نماینده ملت قرار داد. ایشان نه تنها در راه اهداف عالی اسلام گام برداشت، بلکه خود را بهعنوان یک مصلح اجتماعی در جایگاهی تاریخی قرار داد که خواستههای مردم را در قالب نهضت اسلامی تجسم بخشید.
در این نشستها، تمدن اسلامی بهعنوان غایت اصلی نهضت معرفی شد. تمدنی که تنها با پیروزیهای سیاسی و نظامی شکل نمیگیرد، بلکه نیازمند بازتولید فرهنگی، تربیتی و معرفتی است. انقلاب اسلامی اگر در سطح تمدنی تداوم یابد، میتواند نه تنها ملت ایران، بلکه جهان اسلام و بشریت را از ظلم و استثمار نجات دهد.
تمدن اسلامی از نظر مطهری، برخلاف تمدنهای غربی، تنها در عرصههای اقتصادی و سیاسی پیروزی نمییابد، بلکه بنیان آن باید بر اساس ارزشهای اخلاقی، معنوی و اجتماعی باشد. این تمدن در واقع باید با استفاده از اصول اسلامی، فضیلتهای انسانی را بهطور جامع ترویج کرده و زمینهای برای رشد اخلاقی و فرهنگی انسانها فراهم آورد.
یکی از نکات برجسته مطرحشده در این روزها، تأکید بر مسئولیت بزرگ نسل حاضر در حفظ و پاسداری از اصالت انقلاب اسلامی بود. سخنرانان و شرکتکنندگان در دوره «دیدگاه» تأکید کردند که بزرگترین مسئولیت نسل امروز، حفظ هویت انقلاب اسلامی است. این پاسداری تنها با حضور فعال اجتماعی، پایبندی به ارزشهای الهی و شناخت عمیق از تهدیدات و دشمنان بیرونی و درونی امکانپذیر است.
نسل حاضر باید همواره هوشیار و آگاه باشد تا از انحرافاتی که ممکن است از درون انقلاب را تهدید کند، جلوگیری کند. آگاهی از مشکلات و مسائل روز، تقویت انگیزههای دینی و اخلاقی در مردم، و پاسداری از اصول و ارزشهای اسلامی از جمله وظایف این نسل است.
در روز دهم، اختتامیه دوره مطالعاتی «دیدگاه» برگزار شد که در آن دو سخنرانی مهم ارائه شد:
آقای طارمی ادامه داد که دانشگاه فرهنگیان، بسیج، و نظام تعلیم و تربیت سه جبهه متداخلاند و معلمان باید نقش تمدنی خود را ایفا کنند. او دانشگاه فرهنگیان را حلقه میانی میان نظریهپردازی و عمل دانست که وظیفه مهمی در بازسازی مرجعیت اجتماعی بر دوش معلمان دارد.
در روزهای نهم و دهم از دوره «دیدگاه»، مباحث عمیقی در خصوص پیوند روحانیت با انقلاب اسلامی، تمدن اسلامی و مسئولیت نسل حاضر در پاسداری از انقلاب مطرح شد. در این نشستها، تمدن اسلامی بهعنوان غایت نهضت معرفی شد و تأکید گردید که انقلاب اسلامی باید در سطح تمدنی تداوم یابد. در اختتامیه دوره، سخنرانیهای دکتر فاضل و آقای طارمی بر اهمیت مرجعیت فکری شهید مطهری و نقش معلمان بهعنوان کنشگران تمدنی تأکید کرد.