نمایشگاه «هنر مقاومت» در کرمان؛ آغاز یک جریان فرهنگی–تشکیلاتی ملی
نمایشگاه هنر مقاومت نتیجه تلاشی تشکیلاتی است برای آنکه پیام مقاومت، تربیت و سبک زندگی ایرانی–اسلامی با زبانی تازه و تأثیرگذار به نسل جدید منتقل شود.
نمایشگاه هنر مقاومت نتیجه تلاشی تشکیلاتی است برای آنکه پیام مقاومت، تربیت و سبک زندگی ایرانی–اسلامی با زبانی تازه و تأثیرگذار به نسل جدید منتقل شود.
در آستانه برگزاری نمایشگاه بزرگ «هنر مقاومت» در کرمان ـ رویدادی که قرار است آثار هنری دانشجومعلمان سراسر کشور را در کنار مزار سردار دلها به نمایش بگذارد و یک جریان فرهنگی–تشکیلاتی تازه را آغاز کند ـ پایگاه خبری بعثنا به سراغ مهراب مومیوند رفته است؛ مسئول سابق بسیج دانشجویی دانشگاه فرهنگیان همدان و از نیروهای اثرگذار معاونت فرهنگسازی مرکز.
مومیوند اکنون مسئولیت برگزاری یکی از متفاوتترین رویدادهای هنری–تشکیلاتی کشور را بر عهده دارد؛ نمایشگاهی که به گفته او نه یک برنامه مقطعی، بلکه «آغاز یک مسیر بلندمدت» و «تمرین یک رزمایش فرهنگی» است. از او درباره چرایی تولد این ایده، چگونگی اجرای نمایشگاه و نقش هنر در گفتمان مقاومت پرسیدهایم.
این نمایشگاه محصول یک دغدغه مشترک در معاونت فرهنگسازی است. هر زمان مأموریتهای این معاونت را برای مجموعههای استانی تشریح میکردیم، بر این اصل بنیادین تأکید داشتیم که فعالیت فرهنگی باید «سبکزندگیساز» باشد؛ یعنی علاوه بر آنکه بر لایه اعتقادات فرد اثر میگذارد، باید بتواند در «نظام تمایلات و خواستههای مخاطب» نیز نفوذ کند و او را در مسیر درست قرار دهد.
پس از بررسیهای گسترده و جلسات متعدد، به این جمعبندی رسیدیم که هنر، بهترین زبان برای گفتوگو با انسان امروز است؛ زبانی که هم جذابیت دارد، هم تنوع قالب، هم عمومیت مخاطب. همین ویژگیها ما را واداشت که از ظرفیت هنر بهعنوان یک امکان عظیم در تربیت، روایت و سبک زندگی بهره بگیریم و نمایشگاهی خلق کنیم که بتواند پیام ما را بدون واسطه به قلب مخاطب منتقل کند.
هدف ما روشن بود: ارائه سبک زندگی دانشجو معلم ایرانی–مسلمان. اما میدان فرهنگ، میدان رقابت ساده نیست؛ میدانی است که جز با آمادگی، تسلط و فناوری نمیتوان در آن دست برتر را داشت.
در تحلیلها متوجه شدیم که اگر میخواهیم در جنگ روایتها و نبرد معنا اثرگذار باشیم، باید مانند شهید تهرانیمقدم در حوزه فناوری موشکی، به «اوج فناوری فرهنگی» برسیم؛ یعنی از کمبود امکانات نهراسیم و با تمام توان به سراغ کارهای خلاقانه، هنری و جریانساز برویم. این خلأ ما را به طراحی یک رویداد هنری–تشکیلاتی جدی هدایت کرد.
«مقاومت» محور اندیشه و عمل ماست؛ چه در زندگی فردی، چه در عرصه اجتماعی و چه در سطح تمدنی. رسالت دانشجومعلم نیز چیزی جز فهمیدن و فهماندن نظریه مقاومت نیست.
برگزاری نمایشگاه در کرمان، در جوار مزار حاج قاسم سلیمانی، نیز کاملاً با همین نگاه صورت گرفته:
نمایشگاه یک رزمایش ابتدایی فرهنگی است برای ایجاد همدلی، همراهی و تجربه عملی کارهای اثرگذار. ما امیدواریم این حرکت کوچک مورد رضایت حضرت صاحبالزمان (عج) قرار گیرد و شروعی باشد برای حرکتی ملی و مستمر.
از آنجا که این نمایشگاه آغاز یک مسیر است، تصمیم گرفتیم استقبال کامل از آثار ارسالی هنرمندان و هنرجویان استانها داشته باشیم. البته بدیهی است که آثار حرفهایتر و دقیقتر قدرت بیشتری در انتقال پیام دارند و طبیعتاً در اولویت خواهند بود. با این حال، نگاه اصلی ما «گشودن میدان برای همگان» و تقویت استعدادهای هنری دانشجومعلمان است.
به جرأت میتوانم بگویم که این مسیر از ابتدا با لطف شهدا رقم خورد؛ بهویژه حاج قاسم عزیز و شهیده رحیمی.
در مراحل مختلف از طراحی و رونمایی گرفته تا انتشار پوستر، تدوین شیوهنامه و برنامهریزیهای اجرایی، بارها با گرههای جدی مواجه شدیم؛ اما هر بار با توکل و توسل، در لحظههای غیرقابل پیشبینی گشایش رخ میداد و راهها هموار میشد. این تجربهها نشان داد که اخلاص بچهها و نیت الهی کار چقدر اثر دارد.
مخاطب اصلی ما دانشجومعلمان سراسر کشور هستند؛ کسانی که هر ساله برای تجدید میثاق با سردار دلها در قالب کاروانها به کرمان میآیند. اما چون دانشجومعلم قرار است با همه گروههای سنی و اقشار جامعه تعامل داشته باشد، دامنه آثار نیز بسیار متنوع انتخاب شده است:
از فیلم و نمایش برای بزرگسالان گرفته تا شعر و داستان برای کودکان.
به بیان دیگر، این نمایشگاه به زبان دانشجومعلم روایت میشود، اما برای شنیدهشدن توسط همه نسلها طراحی شده است.
بیتردید. از ابتدا این باور را داشتیم که این نمایشگاه آغاز یک جریان ماندگار است نه یک اتفاق مقطعی. بنابراین برنامه ما تکثیر، توسعه و ارتقای کیفیت این سری رویدادهاست و از هر ایده تازهای که بتواند این مسیر را پربارتر کند استقبال خواهیم کرد.
نسل جدید اساساً نسلی هنرمند است؛ نگاه کنید: گرافیستها، نویسندگان، موسیقیدانها و شاعران امروز اغلب جواناند و برای مخاطب جوان تولید میکنند. ما هنر را نه یک ابزار آموزشی، بلکه یک زبان کامل، مستقل و هویتساز میدانیم.
اگر قرار است درباره اصول، انگیزهها و احساسات نسل امروز صحبت کنیم، هنر بهترین امکان ماست. هنر میتواند روایت مقاومت، امید، استقامت و آیندهسازی را به بیانی که این نسل میفهمد و میپسندد منتقل کند. پیام ما نیز در این گفتوگوی نسلی یک جمله بیشتر نیست:
راه نجات، عزت و پیشرفت ما تنها از مسیر مقاومت و ایستادگی میگذرد.
سخن را با کلام رهبر معظم انقلاب به پایان میبرم؛ کلامی که همچون نقشه راه ما در این مسیر عمل میکند:
«هرچه امثال من درباره انقلاب بگوییم، نخواهیم توانست آن حقیقت عظیم را تشریح کنیم، مگر زبان هنر وارد میدان بشود. زبان هنر است که میتواند حوادث عظیم را تبیین و تشریح کند و ذهنها را روشن سازد و کمک کند.»
۱۳۷۷/۱۱/۱۳
امید ما این است که این نمایشگاه گامی کوچک در امتداد همین فرمایش باشد.