در روزهای اخیر، بحث و تصمیم‌گیری درباره افزایش سقف سنی ورود به دانشگاه فرهنگیان، واکنش‌های متعددی را در فضای علمی و آموزشی کشور برانگیخته است. دانشگاه فرهنگیان که مأموریت اصلی آن تربیت معلم برای آینده نظام تعلیم‌وتربیت است، با این تغییرات احتمالی در آستانه تحولات مهمی قرار گرفته است.
در همین راستا، پایگاه خبری ـ تشکیلاتی بعثنا به گفت‌وگو با جمعی از اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان نشسته است تا ابعاد این تصمیم، پیامدهای احتمالی آن و نگاه کارشناسانه استادان دانشگاه را بازتاب دهد. یکی از این گفت‌وگوها توسط فائزه کاکائی با دکتر شهرام رامشت، عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان، انجام شده است.

سؤال: جنابعالی به طور کلی با افزایش سقف سنی پذیرش در دانشگاه فرهنگیان موافقید یا مخالف؟
رامشت: من مخالفم. چراکه فرد ۳۰ ساله با انگیزه تضمین شغلی وارد دانشگاه می‌شود. چنین فردی شاید مدرس شود، اما معلم به معنای واقعی تربیت نمی‌شود. معلمی نیازمند هویت‌سازی درونی است و این در سنین بالا دشوار خواهد بود.

 از «تربیت معلم» تا «مدرس شغل‌محور»

سؤال: به نظر شما چه دلایل و اهدافی پشت این تصمیم وجود دارد و چه پیامدهایی برای نظام تعلیم و تربیت خواهد داشت؟
رامشت: پیامدها زیاد است. وقتی فرد صرفاً برای شغل وارد می‌شود، نگاهش به معلمی صرفاً ابزاری خواهد بود. چنین فردی در بهترین حالت مدرس است، نه مربی. از سوی دیگر، شخصیت افراد در سنین بالاتر تثبیت شده و تغییر آن به سمت هویت معلمی تقریباً غیرممکن است.

شکاف نسلی در ورودی‌های دانشگاه فرهنگیان

سؤال: اختلاف سنی میان معلمان جدید و دانش‌آموزان چه اثری بر کیفیت ارتباط و فرآیند آموزشی خواهد گذاشت؟
رامشت: اختلاف سنی معلم و دانش‌آموز همیشه وجود داشته و موضوع خاصی نیست. مسئله اصلی، شکاف سنی در میان خود ورودی‌های دانشگاه فرهنگیان است. وقتی ۱۸ ساله و ۳۰ ساله در یک کلاس با یک برنامه آموزشی حضور دارند، هویت معلمی آن‌ها یکسان شکل نمی‌گیرد و این برای تربیت معلم آسیب جدی محسوب می‌شود.

خطر اضمحلال دانشگاه فرهنگیان

سؤال: این تغییر چه پیامدهایی بر هویت و فضای دانشگاه فرهنگیان خواهد داشت؟
رامشت: به نظر من این تصمیم ایده دانشگاه فرهنگیان را از بین می‌برد. قرار بود این دانشگاه متخصص تربیت معلم باشد، اما با افزایش سقف سنی، دانشگاه شبیه سایر دانشگاه‌ها خواهد شد و عملاً کارکرد اصلی خود را از دست می‌دهد. در چنین شرایطی، دانشگاه نه تنها تقویت نمی‌شود بلکه به سمت اضمحلال خواهد رفت.

تصمیمی کارشناسی یا سیاسی؟

سؤال: به اعتقاد شما، این تصمیم بیشتر ماهیت کارشناسی دارد یا سیاسی؟
رامشت: نمی‌توان گفت کارشناسی نشده است؛ اما مسئله‌شناسی آن غلط است. برای حل مشکل بیکاری فارغ‌التحصیلان، راه‌حلی ارائه داده‌اند که در عمل به زمین زدن دانشگاه فرهنگیان منجر می‌شود. چه دانسته و چه نادانسته، نتیجه این تصمیم تضعیف تربیت معلم است.

سؤال: اگر نکته یا جمع‌بندی خاصی باقی مانده است، بفرمایید.

رامشت: فلسفه وجود دانشگاه فرهنگیان تربیت معلم با هویت مشخص است. شما نمی‌توانید فردی ۳۵ ساله را که سال‌ها از فضای تحصیل دور بوده، وارد کنید و انتظار داشته باشید هویت معلمی پیدا کند. البته راه جذب علاقه‌مندان به آموزش‌وپرورش باید باز باشد، اما افزایش سقف سنی راهکار درستی نیست. این شیوه عملاً فلسفه تربیت معلم را نقض می‌کند و به تضعیف دانشگاه فرهنگیان می‌انجامد.